Okulların açılmasına az bir zaman kala aileleri telaş sarmış durumda. Okul alışverişi, uyku düzenine alışma, yeni başlayacakların sınıfa uyumu, hangi öğretmenlerin derslerine gireceği vb. Konular her sene başında stres kaynağı oluyor. Bunlar eğitimi dışardan etkileyen faktörler. Peki ya eğitimin evdeki durumu bunları nasıl etkiliyor?
Öncelikle malumu ilam etmekte fayda var. “Eğitim ailede başlar.” Bana göre eğitim kendi haline bırakılacak, tamamen dışarı emanet edilecek ya da sonradan hallolacak bir konu değil. Aileler bu işin temel taşı olmakla beraber ana sorumlulukta onlara aittir.
Maalesef Türk toplumunda çocuk yetiştirmek kolay bir iş değil. Bu topraklar krizlerin bitmediği, zorlukların üst üste geldiği, sürekli kişilerin bir şeylerle kıyas edildiği, sorunların bitti dediğiniz yerde yeni başladığı topraklar. Anlayacağınız tam bir survivor iklimi hâkim. Bu problemlerle birlikte ailelerin yetişme ortamına kattığı sorunlar da işe tuz biber ekiyor.
Aileler korumacı tarafını öne çıkarıp kötü niyetle yapmasalar da bazı davranışlarıyla hem kendilerini hem çocukları mutsuz olmaya yönlendiriyorlar. Çocuk yetiştirme iklimini olumsuz etkileyen araştırdığım ve gözlemlediğim bazı sorunları şöyle sıralayabilirim:
- Mükemmel Çocuk Yetiştirme Çabası: Mükemmel olmak görecelidir ve her insanın eksiği vardır. Mükemmelleşmeye çalışmak, aileye de çocuğa da mutsuzluktan başka bir şey vermeyecektir.
- Yeteri Kadar Vakit Ayırmama: Birçok uzman aile içi rollerin karıştığını söylüyor. Çocuk çocuktur, anne annedir, baba da babadır. Anne ve baba gibi kaliteli zaman geçirmek çocuğun yetişme iklimini pozitif olarak etkileyecektir.
- Çocuğu Yerli-Yersiz Geliştirmeye Çalışma: Anne ve babalar çocuğunun çevresindeki çocukların altında kalmaması için mücadele veriyor. Özellikle altını çizmek isterim ki nitelikli bireyler, nitelikli ailelerden çıkar. Önce anne-baba gelişimi sağlanması, sonra gelişimin çocuğa aktarılması daha sağlıklı bir yoldur. Önemli olan çocuğun her şeyde değil, istediği ve iyi olduğu şeyde gelişmesidir.
- Hayatı Kolaylaştırma-Sorumluluk Vermeme: Tek sorumluluğu okula gidip gelmek olan çocukların birey olduklarında hayata adapte olmakta zorlandığını görüyoruz. Küçük yaşta ev içi ya da ev dışı sorumluluklarla bu bilincin yerleşmesi okulunda ve işinde pozitif bir etki gösterecektir.
- Eğitime-Öğretmene Ayar Vermeye Çalışma: Okullardaki disiplinsizliğin önemli bir sebebi anne-babaların okuldaki olayları çocuklarının beyanı ile değerlendirmeleri, öğretmenlerin “haksız” olduğu inancını taşımalarıdır. “Benim çocuğum yapmaz, benim çocuğum akıllı..” demeden önce olayı bir de öğretmenden dinlemelisiniz. Çünkü çocuğunuz okulunda evdeki gibi davranmıyor olabilir.
- Benim Çocuğum Her Şeyi Yapabilir İnancı: ”Her şey olabileceklerine ve her şeye hakları olduğuna” inanan çocuklar, nedeni belli olmaksızın hayattan alacaklı olduklarını düşünüyorlar. Hayatın gerçekleriyle karşılaşınca sonuç: Mutsuzluk ve depresyon oluyor.
Sizler de çocuk yetiştirme ikliminde karşılaştığınız sorun ve çözümleri yorum bölümünde paylaşabilirsiniz.
Faydalanılan Kaynak(lar): Prof. Dr. Acar Baltaş Yazıları
