İnsan Kaynakları İçin MT Programlarının Verimliliği

Boğaziçi Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen İKZ2015 etkinliğinde dikkat çeken konulardan bir tanesi de MT Alımlarının İşlevselliği Nasıl Olmalı? Paneliydi. Her türlü moda terimi literatürümüze katmakta başarılı olan biz İnsan Kaynakları profesyonelleri için MT programları vazgeçilmez durumdadır. MT programlarının süreçleri ile ilgili sorunun olmadığını ancak etkinliğinin uzun uzun değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.

MT programlarını literatüre kattık ancak bu programlar gerçekten etkili mi? Ya da bu programa ihtiyacımız var mı? Bu programı ortalama ile yüksek bitiren arasında nasıl bir farklılık olacak? Ben dışarıda yıldız avındayken içerideki galaksi ordusunu gözden mi kaçırıyorum? 10 yıllık çalışanımla 2 günlük star arasındaki dengeyi nasıl kuracağım? Diye uzayıp gidiyor aklımdaki sorular..

Deneyimli isimler #ikzirve15 te MT Programları ile ilgili ana hatları paylaştılar. Zaten aşırı detay paylaşmalarını beklemek yanlış olurdu çünkü “Ustalar çıraklarına son numaralarını göstermezlermiş..”

British American Tobacco İnsan Kaynakları Direktörü Birsen Çevik, Defacto İnsan Kaynaklarından sorumlu Başkan Yardımcısı-Oğuz Erdoğan ve Unilever İnsan Kaynakları Direktörü Seden Öngör’ün uygulama esaslı paylaşımları ile insan kaynakları profesyonelleri tarafından iletilen sorulara verdikleri cevapları kısaca özetlemeye çalıştım.

Birsen Çevik /BAT İK Direktörü 

• MT olarak yılda 8 kişi alıyoruz. 2 yıl süren global bir program uyguluyoruz.
• 6 aylık sürelerle değişik kadrolarda çalıştırıyoruz. Bakkala satıştan merkez kadrolarına kadar her şeyi görüyorlar.
• 2 yıl içinde günlük rutin iş değil proje yapmalarını istiyoruz.
• Atandıktan sonra kendilerine GM-GMY düzeyinde koçlar atıyoruz ve tecrübelerini MT’lerle paylaşmasını istiyoruz.
• Hedefimiz MT’lerin 10 yıl içerisinde BAT’ın herhangi bir global operasyonunda üst yönetime gelmeleri..
• Çok zor bir Assesment Center’dan geçiriyoruz. İşe alırken yetkinlik ve kurum kültürüne uyması bizim için önemli bir konu.

Seden Öngör/ Unilever İK Direktörü 

• Yetkinlik bazlı olarak seçtiğimiz adaylara 3 yıllık bir program uyguluyoruz.
• Kendilerinden ağırlıklı olarak proje yapmalarını istiyoruz. Projelerde bizim için önemli olan iş fırsatına ya da krize karşı durumu nasıl ele aldığıdır.
• Genç liderlerin potansiyelinin ortaya çıkmasını ve eğitimlerin işe yansımasını bekliyoruz.

Oğuz Erdoğan/ Defacto İ.K’dan Sorumlu Başkan Yardımcısı 

• Yılda 4 grup MT Programı açıyoruz. 30 kişi alıyoruz. 6 Aylık bir eğitim veriyoruz.
• Her mağazamız KOBİ düzeyinde olduğu için bu programlarda Genel Müdür yetiştirmeye çalışıyoruz.
• Çok hızlı büyümemiz gerektiği için programlarımızı buna göre tasarladık.
• Başvurularda 0,007 olumlu aday çıkıyor.
• İlk dönemde programa çok az başvuru oluyordu. Sonrasında Hürriyet İK’ya program sonunda alacakları maaşı da yazarak yarım sayfalık bir ilan verdik. Başvurularda artış oldu.
• MT Programlarında İ.K Mülakarı, Assesment Center, Envanter ve Üst Yönetim Mülakatı yapıyoruz.
• Bölge müdürlerimiz ortalama 28 yaşında ve Vali’den yüksek maaş alıyorlar 🙂
• Operasyon müdürlerimiz ortalama 30, Defacto geneli yaş ortalaması 24’tür.
• MT Programına katılacak kişiler zor çalışma koşullarına ve sürekli seyahat etmeye hazırlıklı olmalılar.

Soru-Cevap:

MT olan ve olmayan çalışanlar arasındaki dengeyi nasıl koruyorsunuz?

BAT: Üst yönetimi ikna ederken MT’nin kısa sürede terfisinde afallamadan işini hızla yapabileceğini MT olmayanın zorlanacağını anlatıyoruz. İçerideki arkadaşlarımızda MT’ye katılabiliyor.

Unilever: Tüm çalışanlarımıza “Kendi kariyer basamaklarınızı kendiniz inşa edersiniz” diyoruz. İyiden mükemmele giderken otobüse doğru yolcuları bindirmek istiyoruz.

Liderlik vasfı tecrübe ile gelişir. Genç MT atadığınızda onlar gerçekten liderlik-yöneticilik yapabiliyor mu?

BAT: MT’lerin sahada ve merkezde günlük hedeflere dayalı işler yapmasını istiyoruz. Atanmadan önce en az 12 kişilik ekipleri yönetmiş oluyorlar. Zaten zor bir süreci tamamladıkları için atandıktan sonra sorun yaşamıyoruz.

MT’lere Online mülakat yapıyor musunuz?

Unilever: Dünya’da ilk defa Türkiye’de online mülakatı bu yıl kullandık. Bunu globale yayıyoruz.

Defacto: 2 yıl önce kullandığımızda iyi sonuçlar alamadık. Bu yıl stajyer mülakatlarıyla yeniden kullanmaya başladık

İçeride çalışanlara MT programına katılma hakkı veriyor musunuz? Katılamıyorsa bu çalışan bağlılığını nasıl etkiliyor?

Unilever: İçeride çalışanları MT programına katmıyoruz ancak MT’lerin aldığı tüm eğitimleri alabilme imkanı sağlıyoruz.

BAT: Çalışanlarımızda MT programına katılabiliyor ancak en fazla 2-3 yıl deneyimli çalışanlarımızı alıyoruz. Mevcut işi de kaybetme tedirginliğinden dolayı şirket içi başvuru az oluyor.

BAT olarak MT programına katılan adaylarda sigaraya karşı tutumlarını değerlendiriyor musunuz? Sigaraya olumsuz bakan birisi MT programına katılabilir mi?

BAT: Sigara hakkında ne düşündüğünü değerlendirmiyoruz. MT’ye başvururken bunu içinde değerlendirerek bize geldiğini düşünüyoruz.

MT programında aday süreci tamamlamadan ayrılıyorsa herhangi bir yaptırım uyguluyor musunuz ?

Defacto: Sözleşmelerinde 2 aylık deneme süresi içinde sektörü deniyorlar. 3. Ay itibari ile cezai müeyyide devreye giriyor. MT programında başarısız olanların sürelerini biraz daha uzatıyoruz. Yine de başarısız olurlarsa yollarımızı ayırıyoruz.

Unilever: 2 ay sonra yaptırımı başlayacak bir sözleşme imzalıyoruz.

BAT: Kişi istediği zaman MT programından ayrılabilir. Herhangi bir yaptırımımız yok. Zaten onları zor bir yolculuğa hazırlıyoruz.